HAVAİ DİLİ

Bu haftaki yazımda Afrika'dan çok çok uzaklara, Pasifik Okyanusu'na doğru yol alıyoruz ve Havai Adalarında dil yolculuğumuza devam ediyoruz. Havai dilinin tarihi çok eskilere dayanır. Havai dili ilk keşfedildiği zamanlarda sadece konuşma dili olarak kullanılırmış, herhangi bir yazı dili yokmuş. 19. yüzyıldan sonra yazı dili az da olsa gelişmiştir. Çoğu dil bilimci, çok az konuşanı olduğu için Havai dilinin günümüze kadar gelemeyeceğini ve yok olacağını düşünmüştür. Fakat Havai adasının Amerika'nın eyaleti olmasından sonra, adada yerel dil dışında İngilizce de resmi dil olarak kullanılmaya başlanmıştır, bu da Havai dili ile ilgili kurtarma çabalarını arttırmış. Ama eğer ki bir gün Havai adasına olur da yolumuz düşerse, oradaki insanlarla anlaşmakta ve temel ihtiyaçlarımızı karşılama konusunda elbette ki zorluk çekmeyiz, çünkü adadaki bütün yol tabelaları, restoran menüleri, otellerdeki yazılar İngilizcedir. :) 

   Havai dilinde resmi olarak 12 tane harf ve bir adet (') kesme işareti vardır. Bu kesme işaretinin adı da okinadır. 
A,E,I,O,U,H,K,L,M,N,P,W  dili içerdiği harflerin tamamı bunlardır. Dildeki belki de en önemli ve dikkat çeken dil bilgisi özelliği, bütün kelimelerin sesli harf ile bitmesidir ve iki sesli harf veya iki sessiz harf arka arkaya kullanılamaz, İngilizcede olduğu gibi, fakat bu durumu da okina işaretiyle telafi etmeye çalışıyor ada halkı. Zaten geçerli ve kullanımda olan bir yazı dilleri olmadığı için de bu durum çok sorun haline gelmiyordur diye düşünüyorum. Yaklaşık 25.000 konuşmacısı olan bu sıcacık ada dili, adaya gelen turistlerin 'merhaba, teşekkür ederim' dışında daha fazla kelime öğrenmedikleri takdirde, sanırım ilerleyen zamanlarda da çok fazla yaygınlaşacak gibi durmuyor. 
Bu haftalık da dil serüvenimize Havai adasının mükemmel sahilinde keyif yaptığımızı hayal ederek son veriyorum. :) Bakalım sıradaki bölgemiz neresi olacak ?


teşekkür ederim: mahalo
nasılsın: pehea hana oe
anne: makuahine
deniz: kai